Trwy Ffenest

Ar daith yr ysgol i’r hen abaty adfeiliedig.

Dyna’r ffenest’ enfawr eto.

Pam oedd cynlleied o’r hen adeilad ar ôl?

’Mond y ffenest’ oedd yn uwch na phennau’r oedolion.

Ond y tro ’ma wrth gamu i mewn

i gorff yr eglwys dros y wal isel,

nid gwrthrych ydy’r ffenest’,

ond ffrâm i weld y byd drwyddo.

I’r chwith – coed. I’r dde – tai.

Trwy’r ffenest’ – cymysgedd o’r ddau ar y gorwel

yn addas i fod yn llun pos jig-so,

gydag ymyl ffansi.

Trwy’r dydd ehedai awyrennau

ond yn anymwybodol ohonynt des i ymhen ychydig.

Nid felly pan gododd hofrennydd, dros goed a thai

Am funud neu ddau yn anelu’n syth ataf drwy’r ffenest

Fframiwyd eicon oes fodern gan wrthrych canoloesol.

Ychydig belydrau o haul i’n goleuo

ond eto digon o gymylau sy’n bygwth ein heneinio

Ni’n synfyfyrwyr yn yr abaty

a'r chwaraewyr ar y glaswellt yr un modd.

Aeth y synnau oedd ar fy ôl –

y sblasio yn yr afon, a chleciau’r gêm criced,

ynghyd â’r gweiddi a’r chwerthin –

’ma’s o’m hymwybyddiaeth.

Yn ddwfn i mewn gwawriodd llygedyn

fel eiliad o oleuadigaeth:

’Sdim angen mynd ar daith ysgol

i weld y cyfoes trwy ffenest’ hanes.

2018